
- واقعبینانه باشد. هدفی را برای خود تعیین کنید که امکان دستیابی به آن وجود داشته باشد. هدفی که نه چندان غیرقابلدسترس و نه چندان کوچک و بیاهمیت باشد. تعیین اهداف غیرواقعبینانه نه تنها کمکی به موفقیت فرد نمیکند، بلکه او را با مشکلات متعدد روبرو میسازد و موجب کاهش عزتنفس، افسردگی، اضطراب و دلسردی میشود. از طرفی اهداف بسیار کوچک نیز موجب بیانگیزگی و بیعلاقگی است.
- هدف باید جزئی و مشخص باشد. گاهی افراد اهداف بسیار کلی و مبهم انتخاب میکنند. مثلاً این که "من از نظر تحصیلی پیشرفت میکنم" هدف غلطی است. اما این که من ترم بعد معدل 16 کسب خواهم کرد، میتواند هدف مناسبی باشد. چرا که راه و مسیر فرد را در دستیابی به موفقیت روشن میکند.
- اهداف را تقسیم کنید. اگر هدف کلی به اهداف ریزتری تقسیم نشود، ممکن است فرد از دنبال کردن هدف دلسرد، ناامید و خسته شود. به همین دلیل هر هدف را باید به اهداف کوتاهمدت(یک هفتهای)، میان مدت(یکماهه) و بلندمدت(6 ماه تا یک سال) تقسیم کرد. مثلاً برای فردی که میخواهد در ترم بعد معدل 16 کسب کند:
- هدف بلندمدت: کسب معدل 16 در ترم جدید
- هدف میانمدت: کسب حداقل نمره 15 در امتحانات میانترم
- هدف کوتاهمدت: انجام کارهای عملی دروس تا پایان برگزاری کلاسها
هدف کوتاهتر: تخصیص دو ساعت در طی روز به مطالعه دروس ترم جاری و پروژههای درسی
-
سعی کنید اهداف متعدد و فراوان تعیین نکنید. اهداف محدود و مشخص باشند. تعیین اهداف متعدد موجب هدر رفتن کوششها و تلاشهای شما میشود.
-
هدف باید قابلسنجش باشد. چرا که فرد میتواند میزان پیشرفت خود را ارزیابی کند. این ارزیابی هم مسیر حرکت را روشنتر میکند و هم موجب افزایش عزت نفس فرد میشود.
-
هدف باید محدوده زمانی مشخصی داشته باشد تا بتوان برنامهریزی درستی در این زمینه داشت.
-
موانع دستیابی به هدف مشخص باشد، تا حد امکان باید این موانع را پیشبینی کرد و برای رفع آنها چاره اندیشید. مثلاً برای هدف کسب معدل 16 در ترم جدید موانع زیر را میتوان در نظر گرفت:
- فشار دوستان برای رفتن به گردش و برنامه های فوقالعاده
- تداخل با کلاس فوقالعاده
- پیشنهاد مکرر والدین برای شرکت در مهمانیها
- رفت و آمد اطرافیان و فامیل در منزل
- تداخل با مسئولیتهای منزل و...
-
حتما هدف را بنویسید. نوشتن موجب عینی و واقعیتر شدن هدف خواهد شد.
-
هدف را در جمله کوتاه بیان کنید و از حاشیهپردازی بپرهیزید.
-
هدف را با جملهبندی مثبت بیان کنید و آنچیزی را بنویسید که مایلید به آن دست یابید. مثلاً این هدف که "وقتم را تلف نکنم" جمله مناسبی برای هدفگذاری نیست. جمله مناسب این است که " وقتم را صرف مطالعه کنم".
-
سعی کنید به فرآیند دستیابی به هدف اشاره کنید نه هدف نهایی. مثلاً " این ترم نباید مشروط شوم" جمله غلطی جهت هدفگذاری است و بهتر است با این جمله جایگزین شود: " باید به طور مرتب درسها را بخوانم.
از آنجایی که هدفگذاری صحیح مهارتی اکتسابی و قابل یادگیری است و اولین راه برای رسیدن به موفقیت است، سعی کنید در این زمینه تمرین و دقت لازم را داشته باشید تا با سرعت و آرامش بیشتری در مسیر زندگی گام بردارید.