راه‌هایی برای تقویت حافظه

حافظه توانایی به خاطر آوردن داده‌ها و اطلاعات مختلف است. بنابراین خوب است با رعایت راهکارهایی که نتیجه تحقیقات روانشناسی است، عملکرد بهتری در این زمینه داشته باشیم:

• توجه خود فعالانه به اطلاعات متمرکز کنید تا اطلاعات به خوبی به حافظه بلندمدت انتقال یابد. سعی کنید در جایی به دور از محرک‌های محیطی مانند تلویزیون، گفتگوی افراد و ... مطالعه کنید.

• مطالب را بفهمید و طوطی وار آن ها را حفظ نکنید. چون اطلاعات را به سرعت فراموش می کنید.

• به صورت منظم و تدریجی مطالعه کنید. از انباشتن حجم دروس برای شب  امتحان اجتناب کنید. چرا که فرصتی برای فرآیند پردازش اطلاعات نمی ماند، اطلاعات درست رمز گردانی نمی شود و در نتیجه بازیابی اطلاعات از حافظه با مشکل روبرو می‌شود.

• زمان بیشتری را صرف مطالعه فصول میانی کتاب کنید. معمولا یادآوری مطالب ابتدایی و انتهایی فصول راحت تر از مطالب میانی است.

• در ضمن مطالعه اطلاعات را سازماندهی کنید. سعی کنید مطالب مشابه را با هم طبقه بندی کنید. یادداشت برداری و خلاصه نویسی بسیار کمک کننده است.

• مطالب مطالعه شده را با جزئیات برای خود شرح دهید و تکرار کنید. چرا که یکی از فنون رمزگذاری تکرار تفصیلی است که باعث یادآوری بهتر می‌شود.

• برای یادآوری بهتر از شیوه تقویت حافظه استفاده کنید. برای این کار می‌توانید هر مفهومی را با یک جزء عادی روزمره مانند تشبیه، شوخی یا ریتم خاصی پیوند دهید. روش دیگر برای تقویت حافظه تصویرسازی، تجسم و رسم نمودار و خوشه بندی در حاشیه‌ی جزوه است.

• از فنون یادیار استفاده کنید. فنون یادیار تکنیک هایی برای تقویت حافظه هستند. مثلاً با چسباندن حروف اول مجموعه ای از اسامی به یکدیگر می توان واژه ای اختصاری ابداع کرد که مطالب را یادآوری می کند.

یکی دیگر از این روش ها تقطیع است. به این معنا که با شکستن موضوعات به دسته های کوچکتر، راحت تر آن ها را به خاطر می سپریم. مثلاً به جای حفظ عدد 233678990، آن را به چند قسمت تقسیم می کنید. به طور مثال 990-678-233

• بین اطلاعات جدید و آموخته‌های قبلی ارتباط برقرار کنید. پس از مطالعه یک مبحث زمانی را به این اختصاص دهید که چگونه مطالب جدید به آموخته های قدیم پیوند می‌خورد. 

• از خود سوال کنید و به آن ها جواب دهید.

• عادات مطالعه خود را تغییر دهید و یا روش‌هایی را به آن اضافه کنید، این کار موجب یادآوری بهتر می‌شود.

• مطالب جدید را به فرد دیگری آموزش دهید. چرا که تدریس موجب یادآوری و درک عمیق‌تر مفاهیم می‌شود.

• مطالب را با فاصله از یکدیگر مطالعه کنید. یکی از دلایلی که درس خواندن شب امتحان ارزش چندانی ندارد این است که مطالب بی فاصله مطالعه می شوند. بهتر است برای هر 45 دقیقه مطالعه یک ربع استراحت کنید.

• در صورت فراموشی یا اشکال در یادآوری وحشت نکنید. سعی کنید مطالب را به واسطه مطالب مرتبط و یا تصویری که از جای آن در ذهن شماست به یاد‌ آورید و اگر نتوانستید دوباره آن را مطالعه کنید.

• مواد غذایی سرشار از کلسیم، فسفر، منیزیم و ویتامین‌ها مانند شیر، سبزی تازه، میوه، گردو ، عسل، و ...در بهبود کارآیی حافظه موثرند. اما مصرف مواد غذایی چرب، قند و شیرینی‌جات و ترشیجات نتیجه عکس دارند. ضمنا خوردن صبحانه تاثیر بسزایی در بهبود حافظه دارد.

• مطالعه در فضای آزاد عملکرد شما را در یادگیری و در نتیجه بازیابی اطلاعات افزایش می‌دهد. چرا که تنفس صحیح‌تری صورت می‌گیرد و اکسی‍ن بیشتری برای فعالیت مغزی فراهم می‌شود.

•  خواب کافی برای به خاطر سپاری مطالب ضروری است و بازدهی حافظه را بالا میبرد.

• ورزش منظم نیز کارکرد مغز را افزایش می‌دهد.

•  مواردی چون استرس مزمن و طولانی مدت، خستگی جسمی، برخی داروها؟، مصرف سیگار و صدمات مغزی موجب کاهش عملکرد حافظه هستند.