اضطراب امتحان، علل و علایم آن

معمولا همه این اضطراب را در حد معقولی تجربه می‌کنند که موجب تلاش بیشتر برای موفقیت می‌شود. اما برخی از دانشجویان در می‌یابند که اضطراب به حدی در یادگیری و امتحانات آن‌ها دخالت دارد که به مانعی برای موفقیتشان تبدیل شده است. اضطراب ناتوان‌کننده، دلهره و تشویش شدیدی است که با درگیر کردن ذهن، موجب فراموشی‌های زودگذر و خطاهای ادراکی می‌شود و اثر منفی بر عملکرد می‌گذارد. فرد در این حالت ممکن است ناخن هایش را بجود، پوست لبش را بکند و یا با موی سرش بازی کند، بیش از حد و یا کم غذا می خورد و از این که هر چه می خواند نمی‌فهمد نالان است. این اضطراب موجب دردهای شکمی، تنگی نفس، جوش های صورت، خستگی روانی و جسمانی و ناراحتی های گوارشی می‌شود.

علایم اضطراب امتحان

در صورتی که به چهار مورد یا بیشتر از موارد زیر جواب مثبت دهید دچار اضطراب امتحان هستید.

• به هنگام شروع مطالعه برای امتحان دچار مشکل می شوم.

• هنگام مطالعه برای امتحان دچار حواس‌پرتی می شوم.

• بدون توجه به میزان تلاش برای امتحان همیشه انتظار عملکرد ضعیف در امتحان دارم.

• در جلسه امتحان دچار علایم ناراحتی جسمانی همچون تعریق کف دست، معده درد، سردرد، تنگی نفس و تنش عضلانی می‌شوم.

• در حین امتحان جهت‌یابی و درک سوالات برایم دشوار است.

• سازماندهی افکارم در زمان امتحان دشوار است.

• بیشتر اوقات برگه امتحانی‌ام سفید است.

• در جلسه امتحان ذهنم به مسایل حاشیه‌ای منحرف می‌شود.

• در مقایسه با تکالیف کلاسی در امتحان نمره کمتری می‌گیرم.

• بعد از امتحام مطالبی را که سر جلسه به خاطر نمی آوردم، به یاد می‌آورم. 

عوامل ایجاد کننده اضطراب امتحان

• ترس از شکست: این ترس طی تجربه در زندگی آموخته می‌شود و فرد را از قرار گرفتن در موقعیت‌ها باز می‌دارد. یکی از عوامل اضطراب امتحان هم ترس از تمسخر، تحقیر و از دست دادن جایگاه است.

• روش غلط مطالعه: گاه اضطراب ناشی از سهل‌‌انگاری دانشجویان و یا روش‌های غلط یادگیری است.

• والدین مضطرب و یا سختگیری بیش از حد آن‌ها: گاه والدین با ارائه محرک‌های منفی موجب ناامنی درونی دانشجو شده و اضطراب را بالا می‌برند.

• انتظار بیش از حد توان: اگر دیگران انتظارات نامعقول از فرد داشته باشند و یا شخص انتظار بالایی از خود داشته باشد، دچار اضطراب امتحان می شود.

• موفقیت تحصیلی به عنوان منبع عزت نفس: اگر موفقیت در امتحانات ملاک ارزشمندی تلقی شود فرد اضطراب بیشتری را تجربه می‌کند.

• شکست های قبلی: افرادی که تجربه شکست‌های تحصیلی را داشته‌اند بیشتر دچار اضطراب می‌شوند.

• رقابت، مقایسه کردن و در نتیجه کاهش اعتماد به نفس

• اعتماد به نفس پایین